Avusturya’da tarihin en başarılı turizm girişimcisi olan Cem Kınay, Karayipler’de ilgisi olmayan bir siyasi kavganın içine iradesi dışında sürüklendi ve İnterpol’den hakkında kırmızıbülten çıkarıldı.
Bir subayın oğlu olan Türk Cem Kınay, Avusturya’da doktor olduktan sonra, ihtisası sırasında sıfırdan kurduğu turizm işinde, seyahat pazarının %60’ına hakim olarak bir turizmimparatorluğu kurdu. Turizm şirketi Gulet ile birlikte sahibi olduğu 19 adet Magic Lifeotellerine yılda yüz binlerce Avusturyalı’yı tatile gönderdi. Bugün ise 54 yaşındaki Cem Kınay varını yoğunu kaybetmek tehlikesi ile karşı karşıya. Oysa o sadece, şirketler grubunun 2004 yılında gerçekleştirilen Almanya seyahat devi TUI’ye satışından sonra bir başkavizyonunu gerçekleştirmek istiyordu. Issız bir adanın geliştirilerek turizme kazandırılması.
2005 yılında Karayip sahillerindeki Dellis Cay’in beyaz sahiline ilk defa ayağını bastığında“İşte o ada burası” dedi.
İngiliz müstemlekesi Turks and Caicos adalarına ait olan 560 hektar büyüklüğündeki buküçük adayı bir İtalyan asilzadesinden 18 milyon dolar’a satın aldı. Burası tüm dünya elitleriiçin lüks bir tatil cenneti olacaktı. Zaha Hadid’den Pierro Lisoni’ye kadar dünyanın en önemli mimarlarından yedi tanesi villalar, apartmanlar ve Mandarin Oriental Group için lüks bir otel tasarımı yaptı.
Mimari dergiler proje hakkında “dünyanın en trendy mimari kum adası” yazıyordu. Kınay tüm birikimlerini bu işe yatırdı. Ve başkalarını da yatırima ikna etti.
Ancak, Turks and Caicos’un Başbakanı Michael Misick ile birlikte gerçekleştirdiği temel atma töreninde Kınay, Karayipler rüyasının çok yakın zamanda bir kabusa dönüşeceğini tahmin etmiyordu. İktidar partisi seçimlerden önce bir cok orada is yapan is adamiyla beraber bağış için onun da kapısını çaldı. Kınay “Bağış talebini avukatlarıma sordum. Bana parti bağışlarının tamamen yasal olduğunu beyan ettiler” dedi. “Şirketim de “tamamen açık, şeffaf ve yasal” bir şekilde 500.000 dolar bağış yaptı.” Bir süre sonra çıkan bir kasırga sonrası parti yeniden bağış talebinde bulundu ve Kınay’ın şirketi 200.000 dolar daha bağışta bulundu.
Bu cömertlik onun kötü kaderi haline gelecekti. 2008 yılının Ağustos ayında Büyük BritanyaDevleti ağır yolsuzluk suçlamalarından ötürü Misick’i görevden alıp parlamentoyu feshetti ve adaların özerk yönetimini düzenleyen anayasayı yürürlükten kaldırdı. Bu konuyla ilgili olaraksiyasi gözlemciler İngilizlerde, Turks and Caicoslular’ın Kanada’ya bağlanma tercihleri ve daha da ötesi tam bağımsızlık taleplerine yönelik bir çabanın rahatsızlığı olduğunu tahmin ediyorlar.
Kınay bu olaylardan önce İngiltere Kraliçe’sine ait bir başka adanın daha bir kısmını satın almıştı. Joe Grant adlı bu adanın 200 hektarı için şirketleri 3,2 milyon dolar ödedi ve bir sonraki projesini hayata geçirmek üzere çalışmalara başladı. Yine bir otel ve villalar yapılmak üzere yola çıkılan bu projede de ortağı İtalya Lüks Grubu Bulgari idi.
İngilizler tarafından görevlendirilen adanın yeni sömürge valisi, Kınay’ı hükümete rüşvet verdiği için ada hissesini ucuza elde ettiğini iddia ederek kendisine asılsız suçlamalarda bulundu. Daha sonra ise her şey ardı ardına geldi. Araştırma komisyonunu henuz sonuçlanmamamış ve hatalı ara raporu yerel medyaya sızdırıldı. Bunun üzerine Dellis Cay projesine finansman sağlayan Trinidad and Tobago Unit Trust Corporation bankası vermiş olduğu krediyi geri çağırdı. İngilizler de hükümet hakkındaki rüşvet soruşturması için bir özel yetkili savcı tayin ettiler. Dellis Cay de insaat durduruldu ve her iki ada da kayyum yönetimine bırakıldı. O günden beri, yani üç yıldır yarısı bitmiş olan binalar artık yıpranma tehlikesi ile karşı karşıya. Burada mağdur olan sadece Kınay olmadı.İnşaatın ilerlemesine istinaden onunla beraber bu işe girerek 100 milyon dolar yatırmış olan diğer yatırımcılar da mağdur oldu. Proje tamamlandığında tüm yatırımcılardan bir milyar dolar yatırım sağlanmis olacakti.
Kınay bütün bunların sonucunda kendisini yerel ve İngiliz menfaat grupları arasındaki siyasi bir kavganın kurbanı olarak görüyor. Herşeyi sıfırdan kendi kendine yaratan girişimci işadamı Kınay, Istanbul Maslak Sheraton Otelinde yapılan KURIER röportajında “Joe Grant adasının alımında sözleşme partneri hükümet değil, tam tersine bir önceki İngiliz sömürge valisi idi. Fiyatı o belirletti, inceledi ve satış sözleşmesini imzaladı” diye vurguladı. Nitekim, aralarında Richard Ellis ile Ernst&Young şirketlerinin de olduğu bağımsız beş denetleme şirketinin raporlarında da, adanın satış sözleşmesindeki aynı fiyat tespit edilmişti.
Kınay “Kimseye rüşvet vermedim ve daha başlangıçtan beri savcılık ile tam işbirliği yaptım” diyor. 2011 yılı Ekim ayında İstanbul’da kendi isteği ile yapılan sorgulamadan sonra savcılıktan bir daha haber almadı. Ta ki Turks and Caicos’un talebi üzerine İnterpol Temmuz ayı başlarında “Kırmızı bülten” çıkartana ve Kınay kendisini arananlar listesinde bulana kadar. Ancak ne Türkiye ne de Avusturya Kınay’ı şu an itibarıyla Karayipler’e iadeetmeyecektir. Kınay “İlk önce çok şaşırdım. Sadece hayatım boyunca bütün yarattıklarım tahrip edilmedi, itibarım da mahvedilme tehlikesi ile karşı karşıya” diyor, “Haklarım için mücadele etmeye devam edeceğim ve atağa geçeceğim”. Bu bayagi masrafli olacak onun icin.Bugüne kadarki vekil masraflarını ödemek için Miami’de bulunan evini ederinden çok ucuza satmak zorunda kaldı. Satıştan gelen gelir de mahkeme vesayetine verildi. Şimdi ise kendisine ailesi ve uzun yıllardan beri ortağı olan Oğuz Serim mali yardımda bulunuyorlar. Adalara tedbir konulmasına karşı mahkemeye itirazda bulundu. Ancak sömürge valisi, Joe Grant adasının Sotheby’s üzerinden açık artırmaya çıkarılacağını duyurdu. Kınay ”Bu aşikar bir şekilde yasalara aykırıdır, itiraz davası devam ediyor” diyerek kızgınlığını belirtiyor.
Bu arada geçtiğimiz ilkbaharda New York’ta bir başarı elde eti. Dellis Cay’deki 30 villa alıcısından sekizi mahkemeye başvurarak tazminat ödenmesini talep ettiler. Ancak bu dava red edildi. Kendisinin ilk villa müşterilerinden olan Hollywood yıldızı Michael Douglas ve eşi Catherine Zeta Jones ise hiç bir zaman şikayette bulunmadılar.
Kınay, Dellis Cay projesini tekrar hayata geçirmek için her şeyi denemek istiyor. “Bütün bu olaylar dehşet verici. Ben her zaman sözümü tuttum. Daha gencim ve ticari hayatıma tabii kidevam edeceğim”.
“Olağanüstü kariyer, mutlak bir itibar”
O Avusturya Turizm ekonomisinin yıldızıydı. Öyle ki, ekonomi bakani Martin Bartensteingöğsüne bir devlet nişanı taktı. Dönemin Avusturya Havayolları Başkanı Mario Rehulka 1997 yılında ekonomi dergisi Trend tarafından “Yılın adamı”seçilen Kınay’a “Olağanüstü birkariyer. Üstün müşteri kalitesi odaklı olup birinci kalite bir iş anlayışına ve işe sahiptir” diyerek işine karşı duyduğu ciddiyeti resmileştirdi. “Eğer yolsuzluk yapabileceğine dair enufak bir belirti dahi olsaydı, Avusturya Havayolları ona Touropa Tur Operatörünü satmazdı”. Eski hava yolları işletmecisi Niki Lauda, bir zamanlar en büyük müşterisi olan Kınay hakkında “sert bir müzakereci, ancak mükemmel bir iş kalitesi ve sözünün eri” dedi.
TUI Holding yönetim kurulu üyesi olan Eski Başbakan Franz Vranitzky, Almanların yönetime girmesi ile Kınay’ın da yönetim kurulu üyesi oldu. Aynı zamanda Magic Life Club’lardan çokmemnun bir tatilci olan Vranitzky “Tamamen işine angaje ve fikirlerine inandığım Kınay,bazen işlettiği otellerin sahipleri karşısında belki biraz fazla iyimser” diye düşünüyor.
Bu makale Avusturya KURIER gazetesinde 22 Temmuz 2012 tarihinde yayinlandi.
Turksjournal Istanbul 